Suïcidepreventie op de werkvloer
- Vocap
- 26 nov
- 3 minuten om te lezen
Op 25 november waren we als VOCAP te gast bij de voorstelling van de toolbox suïcidepreventie op de werkvloer, een initiatief van IDEWE en het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP).
Als VOCAP waren we er niet alleen bij als deelnemer: we zaten ook in de klankbordgroep die voorafging aan de ontwikkeling van de toolbox. Dat maakte het voor ons extra interessant om te zien hoe het eindresultaat nu aan organisaties wordt voorgesteld.
In de keynote van Kirsten Pauwels (VLESP) werd eerst het bredere kader geschetst. Suïcide blijft een belangrijk maatschappelijk thema: in België sterven gemiddeld vijf mensen per dag door zelfdoding. Daarnaast werd de link met werk genuanceerd maar duidelijk gemaakt. Internationaal onderzoek toont dat 10–13% van suïcides werkgerelateerd is.
Belangrijk daarbij is de boodschap dat er zelden één enkele oorzaak is, maar wel een complex samenspel van verschillende factoren. De werkplek is een context waarin risicofactoren en beschermende factoren kunnen samenkomen. Denk aan hoge werkdruk, pesten, weinig autonomie, jobonzekerheid of een verstoorde werk- privébalans. Tegelijk kan een werkplek net ook bescherming bieden via sociale steun, verbondenheid en tijdige doorverwijzing. Factoren die de drempel verhogen of verlagen maken precies het verschil tussen de gedachte hebben en tot actie overgaan.
Na de keynote volgde de voorstelling van de toolbox door het projectteam van IDEWE en VLESP. Deze toolbox is noodzakelijk als je weet dat 44% van de mensen die een poging ondernamen aan het werk waren.
De toolbox is ontwikkeld via de methodiek van Human Design Thinking, waarbij de eindgebruiker centraal staat. Verschillende invalshoeken werden bestudeerd via de doelgroepen die hierin een rol kunnen spelen.
De inhoud speelt in op zeven heel concrete noden op de werkvloer:
Gesprekstechnieken: hoe signalen bespreekbaar maken.
De signaalrol van collega’s: wat kan je doen als je je zorgen maakt?
Handvaten voor postventie: hoe reageer je als er een suïcide(poging) gebeurt in de organisatie?
Ondersteuning voor leidinggevenden: wat is hun rol, en hoe pakken ze dit aan?
Doorverwijzing en opvolging: waar kan iemand terecht, en hoe zorg je voor continuïteit?
Bewustmaking en sensibilisering in teams.
Acties om het management mee te krijgen en het thema te verankeren in het beleid.
Met andere woorden: niet enkel “waarom dit belangrijk is”, maar vooral hoe je ermee
start en het volhoudt.
In het afsluitende panelgesprek werd vooral gesproken over waarom organisaties dit moeten opnemen in hun welzijnsbeleid en hoe je dat realistisch aanpakt. Een paar punten keerden telkens terug:
Durf direct te zijn. Vraag oprecht hoe het met iemand gaat. De vraag “Denk je aan zelfdoding?” blijft moeilijk, maar is essentieel.
Maak het een gedeelde verantwoordelijkheid. Niet één vertrouwenspersoon of HR-medewerker draagt dit alleen.
Investeer in opleiding en oefenkansen. Gesprekstechnieken werken pas echt als mensen ermee vertrouwd raken.
Voorzie ook zorg voor sleutelfiguren. Leidinggevenden en vertrouwenspersonen hebben zelf ondersteuning nodig.
Veranker het in routines en beleid. Suïcidepreventie werkt het best als het geen losse actie blijft.
In organisaties waar mentale moeilijkheden bespreekbaar zijn, waar mensen steun ervaren en weten welke stappen mogelijk zijn, wordt de drempel naar hulp kleiner.
De toolbox helpt bedrijven om die psychologische veiligheid niet abstract te laten, maar concreet te vertalen naar afspraken, training en beleid.
Wie als werkgever inzet op welzijn, kan suïcidepreventie niet negeren. Niet omdat werk alles kan oplossen, maar omdat werk een plek is waar je signalen kan opvangen, gesprekken kan openen en de weg naar hulp kan versnellen.
Ga dus met deze toolbox aan de slag. De toolbox is ontwikkeld voor sleutelfiguren zoals vertrouwenspersonen, leidinggevenden, preventieadviseurs en HR-medewerkers, maar ook als collega kan je deze toolbox gebruiken. Iedereen kan bijdragen aan de preventie van zelfdoding.
Hierbij vind je meer informatie:
Opmerkingen